ลงทุนกับตราสารหนี้ คืออะไร ข้อมูลตราสารที่นักลงทุนควรทราบ

ลงทุนกับตราสารหนี้ เป็นอีกหนึ่งช่องทางของการลงทุน ตราสารหนี้ ที่ให้ผลตอบแทนค่อนข้างคงตัว มีความเสี่ยงน้อยกว่าหุ้นทั่วไป ในบทความนี้ เราจะพาทุกท่านมารู้จัก ตราสาร ชนิดต่างๆ พร้อมแนวทางสำหรับ ลงทุนตราสารหนี้

ตราสารหนี้ คืออะไร ?

ตราสารหนี้ (Debt Instruments) เป็นตราสารที่ออกให้แก่ผู้ซื้อ ผู้ที่ซื้อ และครอบครองตราสาร จะมีสถานะเป็นเจ้าหนี้ ส่วนผู้ที่ออกตราสาร จะมีสถานะเป็นลูกหนี้ [1] กระบวนการออกตราสารหนี้ มีดังนี้

1. ผู้ที่ต้องการระดมเงิน สำหรับลงทุน ก็คือบริษัท หรือภาครัฐบาล จะเป็นผู้ออกตราสารหนี้ขึ้นมา
2. การกู้ยืมเงินจากธนาคาร จะมีดอกเบี้ยที่สูงกว่าตราสารหนี้ จึงทำให้ผู้ที่ต้องการระดมเงิน เลือกใช้ตราสารหนี้เพื่อทำการระดมเงินทุน
3. ตราสารหนี้จะผ่านการตรวจสอบ และมีข้อบังคับทางกฎหมาย เพื่อกำกับดูแล
4. ตราสาร จะอนุญาตให้บุคคลทั่วไป นักลงทุน สามารถซื้อได้ ตามแต่เงื่อนไขที่ตราสารได้กำหนด
5. ผู้ที่ซื้อตราสารหนี้ จะถือว่าเป็น ผู้ให้เงินกู้ยืม หรือก็คือกลายเป็นเจ้าหนี้
6. ผู้ที่ออกตราสาร จะได้รับเงินจากผู้ที่ซื้อตราสารมา เป็นเงินยืม และมีสถานะเป็นลูกหนี้
7. ตราสารหนี้ จ่ายผลตอบแทนเป็นดอกเบี้ย ที่มีอัตราคงตัว
8. ระยะเวลาในการสิ้นสุดสัญญาของตราสาร มีตั้งแต่ระยะสั้น ไปจนถึงระยะยาว (หลายปี) ช่วงเวลานี้จะขึ้นอยู่กับผู้ออกตราสาร เป็นผู้กำหนด
9. ผู้ที่ถือตราสาร สามารถแลกเปลี่ยนเจ้าของตราสาร กับผู้อื่นในระหว่างนั้นได้อย่างอิสระ

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับรัฐบาล

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับภาครัฐบาล จะมีความเสี่ยงที่ต่ำมาก เทียบเท่าการฝากเงินในธนาคาร โดยตราสารหนี้จากภาครัฐ หมายถึงตราสารที่ทางรัฐเป็นผู้ออก เพื่อระดมเงินทุนจากประชาชน สำหรับเป็นเงินทุนเพื่อพัฒนาประเทศ ต่อยอด ชำระหนี้ หมุนเวียน หรือสร้างผลกำไรในอนาคต

ตราสารหนี้ที่รัฐบาลออกคือ พันธบัตรรัฐบาล (Government Bonds) เปิดให้ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าซื้อได้ พันธบัตรรัฐบาลนี้ ถูกกำหนดระยะเวลาการถือ พร้อมกับดอกเบี้ยที่ได้รับ เมื่อถือจนครบอายุ บางพันธบัตรจะมีผลตอบแทนพิเศษ อย่างการจับฉลากเงินรางวัลด้วยเช่นกัน

พันธบัตรรัฐบาลจะให้อัตราผลตอบแทน หรือดอกเบี้ยที่มากกว่า การฝากเงินในธนาคาร เล็กน้อย ปกติจะอยู่ที่ประมาณ 2.5-3.5% มีความเสี่ยงที่น้อยกว่าการลงทุนประเภทอื่นๆ

ตัวอย่าง พันธบัตรรัฐบาลออมทรัพย์

• อัตราดอกเบี้ยคงที่: 3.00 - 3.40% ต่อปี
• มูลค่ารวม: 3 หมื่นล้านบาท
• มีอายุ: 5 และ 10 ปี
• ราคาซื้อขั้นต่ำ: 100 บาท

ที่มา: ธนาคารแห่งประเทศไทย [2]

จุดเด่นของ ลงทุนกับตราสารหนี้ กับพันธบัตรรัฐบาล

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับพันธบัตรรัฐบาล ก็มีจุดเด่น หรือข้อดีของการลงทุนดังนี้

1. รัฐบาลเป็นผู้รับประกันความเสี่ยง มีความน่าเชื่อถือสูง จึงแทบไม่มีความเสี่ยงในการลงทุนกับ พันธบัตรรัฐบาล [3]
2. ได้ผลตอบแทนที่คงตัว ตลอดช่วงระยะเวลาการถือพันธบัตร ดอกเบี้ยถูกกำหนดไว้ตายตัว
3. บางประเภทของพันธบัตร จะมีการเพิ่มเงินพิเศษ ที่มักจะมาจากการจับฉลาก
4. ขายคืนได้ตลอดเวลา เพื่อรักษาสภาพคล่อง แต่จะไม่ได้รับดอกเบี้ยใดๆ เมื่อขายคืนก่อนถึงระยะเวลาที่กำหนดไว้
5. ราคาซื้อขั้นต่ำ 100 บาท (พันธบัตรประเภทอื่นๆ อาจมีราคาซื้อที่แตกต่างกันไป) จึงเข้าถึงได้ง่าย ไม่จำเป็นต้องเปิดพอร์ตหุ้น และไม่มีค่าธรรมเนียมใดๆ ในการซื้อขายพันธบัตรรัฐบาล

จุดเด่นหลักๆของพันธบัตรรัฐบาล ก็คือความเสี่ยงที่น้อย และผลตอบแทนที่ตายตัว เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการแบกรับความเสี่ยงใดๆ ผู้ที่ไม่มีเวลาศึกษาหุ้น และต้องการรักษามูลค่าของเงินไม่ให้สูญหาย ไปตามอัตราเงินเฟ้อที่เพิ่มขึ้น

จุดด้อยของ ลงทุนกับตราสารหนี้ กับพันธบัตรรัฐบาล

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับพันธบัตรรัฐบาล ก็มีจุดที่เป็นข้อด้อย หรือเป็นข้อเสียเช่นกันดังนี้

1. ให้ผลตอบแทนที่น้อย ด้วยอัตราผลตอบแทนเพียง 2.5-3.5% เมื่อหักลบกับอัตราเงินเฟ้อจากการคาดการของธนาคารกรุงไทย เฉลี่ยที่ประมาณ 1% ในปี 2567 [4] จะเหลือผลตอบแทนที่ 1.5-2.5% ต่อปี ซึ่งถือว่าน้อยมาก
2. การขายคืนพันธบัตรรัฐบาล เมื่อยังไม่ครบกำหนดสัญญา จะไม่ได้รับผลตอบแทนใดๆทั้งสิ้น
3. การเพิ่มเงินพิเศษ มีเฉพาะในบางพันธบัตรเท่านั้น และอัตราการได้รับเงินพิเศษ มีโอกาสที่ต่ำมาก

ข้อเสียของพันธบัตรรัฐบาล ถือว่าให้ผลตอบแทนที่ค่อนข้างน้อยมาก เมื่อเทียบกับการลงทุนประเภทอื่น รวมถึงหากในปีนั้น มีอัตราเงินเฟ้อที่สูง ก็จะหมายถึงไม่สามารถสร้างผลตอบแทนได้เลย

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับบริษัททั่วไป

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับบริษัท จะแตกต่างกับพันธบัตรรัฐบาล หากบริษัทเป็นผู้ออกตราสารหนี้ เราจะเรียกตราสารนั้นว่า หุ้นกู้ (Debenture) เพื่อเป็นการระดมเงินสำหรับใช้หมุนเวียน ทำกำไรในธุรกิจ ของบริษัทที่ออกหุ้นกู้มา

หุ้นกู้ สามารถดำเนินการซื้อขายได้ผ่านทางธนาคารในประเทศไทย หุ้นกู้มีราคาซื้อที่ถูกที่สุดคือ หน่วยละ 100 บาท มีอัตราผลตอบแทนที่สูงกว่าพันธบัตรรัฐบาล และก็มีความเสี่ยงที่สูงมากขึ้นตามเช่นเดียวกัน

จุดเด่นของ ลงทุนกับตราสารหนี้ กับหุ้นกู้

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับหุ้นกู้ ก็มีจุดที่โดดเด่นดังต่อไปนี้

1. ให้อัตราผลตอบแทนที่สูงกว่าพันธบัตรรัฐบาล และการออมเงินในธนาคาร ผลตอบแทนของการลงทุนประเภทนี้ สูงขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง
2. มีระยะเวลาให้เลือกลงทุนหลากหลาย ทั้งระยะสั้น เพียงไม่กี่เดือน และระยะยาวไปจนถึง 10 ปี ทำให้นักลงทุนมีทางเลือกที่มากกว่า
3. ซื้อขายสับเปลี่ยนได้ตลอดเวลา การซื้อขายก่อนครบสัญญา อาจทำให้ไม่ได้รับผลตอบแทน แต่ก็สามารถช่วยรักษาสภาพคล่องได้
4. ราคาต่อหน่วยขั้นต่ำเพียงหลักร้อย หุ้นกู้บางประเภทมีราคาซื้อขายขั้นต่ำ ที่ไม่สูง และสามารถจับต้องได้ง่าย

หุ้นกู้ มีจุดเด่นในเรื่องผลตอบแทนที่สูงขึ้น รวมถึงมีหลากหลายประเภทให้เลือกลงทุน ซึ่งสามารถใช้เป็นทางเลือก รวมถึงใช้เพื่อการกระจายความเสี่ยงของเราได้

จุดด้อยของ ลงทุนกับตราสารหนี้ กับหุ้นกู้

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับหุ้นกู้ ก็มีจุดด้อยอยู่เช่นเดียวกัน ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

1. ให้อัตราผลตอบแทน ที่ไม่ได้สูงมาก เมื่อเทียบกับการลงทุนประเภทอื่น
2. มีความเสี่ยง หุ้นกู้นั้นมีความเสี่ยงจากการที่ บริษัทที่ออกหุ้นกู้ ผิดชำระหนี้ หรือเลิกกิจการ จึงทำให้เราอาจไม่ได้รับผลตอบแทน หรือต้องพบกับความเสี่ยงในการขาดทุนได้
3. หุ้นกู้บางประเภท ไม่สามารถขายหรือสับเปลี่ยนได้ จึงทำให้ขาดสภาพคล่องในเงินส่วนนั้นไป

ผลตอบแทนที่มากขึ้น ก็ต้องแลกมากับความเสี่ยงที่มากขึ้นตาม หุ้นกู้จึงมีผลเสียทั้งในด้านผลตอบแทนที่ไม่ได้สูงมาก และผู้ซื้อต้องแบกรับความเสี่ยง ที่อาจจะเกิดขึ้นตลอดเวลาได้

ตัวอย่างรายชื่อสำหรับ ลงทุนกับตราสารหนี้

ลงทุนกับตราสารหนี้ ในหัวข้อนี้ จะเป็นตัวอย่างรายชื่อ ตราสารหนี้ ที่เปิดให้นักลงทุนสามารถเข้าไปซื้อขายได้ เราจะแยกประเภทออกไปอีกเป็น 2 ประเภท คือ ตราสารหนี้แบบหุ้นกู้ และ กองทุนตราสารหนี้

ตัวอย่าง ตราสารหนี้แบบหุ้นกู้

ลงทุนกับตราสารหนี้ แบบหุ้นกู้ ก็คือตราสารหนี้ที่ออกโดยบริษัทต่างๆ ถูกกำหนดระยะเวลาซื้อขายเอาไว้อย่างชัดเจน เราก็ได้หยิบยกตัวอย่างตราสารหนี้ ในประเทศไทย ที่กำลังมีการซื้อขาย หรือใกล้จะเปิดให้ซื้อขายมาเพียงบางตัวอย่าง ดังนี้

1. บริษัท เจ้าพระยามหานคร จำกัด (มหาชน) (CMC)

อายุสัญญาของหุ้นกู้ 2 ปี ให้อัตราดอกเบี้ยที่ 7.30% ต่อปี มีการจ่ายดอกเบี้ยในทุกๆ 3 เดือน เปิดให้ซื้อในวันที่ 23-25 เมษายน 2567

อ่านรายละเอียดของหุ้นกู้ เพิ่มเติมได้ที่ บริษัท เจ้าพระยามหานคร จำกัด (มหาชน) (CMC)

2. บริษัท เมเจอร์ ดีเวลลอปเม้นท์ จำกัด (มหาชน) (MJD)

อายุสัญญาของหุ้นกู้ 2 ปี กับอีก 6 เดือน ให้อัตราดอกเบี้ยที่ 7.10% ต่อปี มีการจ่ายดอกเบี้ยในทุกๆ 3 เดือน เปิดให้ซื้อในวันที่ 22-24 เมษายน 2567

อ่านรายละเอียดของหุ้นกู้ เพิ่มเติมได้ที่ บริษัท เมเจอร์ ดีเวลลอปเม้นท์ จำกัด (มหาชน) (MJD)

3. บริษัทหลักทรัพย์ ดาโอ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) (DAOLS)

อายุสัญญาของหุ้นกู้ 1 ปี ให้อัตราดอกเบี้ยที่ 4.75% ต่อปี มีการจ่ายดอกเบี้ยในทุกๆ 3 เดือน เปิดให้ซื้อในวันที่ 18-19 และ 22 เมษายน 2567

อ่านรายละเอียดของหุ้นกู้ เพิ่มเติมได้ที่ บริษัทหลักทรัพย์ ดาโอ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) (DAOLS)

ตัวอย่าง กองทุนตราสารหนี้

ลงทุนกับตราสารหนี้ กับกองทุนตราสารหนี้ จะเป็นการระดมเงินทุน เพื่อนำมาลงทุนในตราสารหนี้ ผ่านกองทุนรวม โดยจะมีผู้บริการกองทุนที่มีความรู้ และความเชี่ยวชาญ เป็นอีกหนึ่งการลงทุนทางเลือก สำหรับผู้ที่สนใจในหุ้นกู้ แต่ไม่ได้มีความเชี่ยวชาญนัก

1. SCBFST

กองทุนเปิดไทยพาณิชย์ ตราสารหนี้ระยะสั้นต่างประเทศ เป็นกองทุนตราสารหนี้ ที่ให้ผลตอบแทนไม่แน่นอน ตามรายได้ที่กองทุนสามารถทำได้ มูลค่าการซื้อครั้งแรก และครั้งถัดไปขั้นต่ำ 1,000 บาท

อ่านรายละเอียดของกองทุนตราสารหนี้เพิ่มเติมได้ที่ SCBFST

2. TUSFIX

กองทุนเปิด ทิสโก้ ยูเอส ตราสารหนี้ระยะสั้น เป็นกองทุนที่เน้นการลงทุนไปที่ SPDR Bloomberg 1-3 Month T-Bill ETF เป็นหลัก มูลค่าการซื้อครั้งแรก และครั้งถัดไปขั้นต่ำ 1,000 บาท

อ่านรายละเอียดของกองทุนตราสารหนี้ เพิ่มเติมได้ที่ TUSFIX

3. KTILF

กองทุนเปิดกรุงไทยอ้างอิงเงินเฟ้อ เป็นกองทุนที่มีการลงทุนทั้งในไทย และในต่างประเทศ โดยเฉพาะตราสารหนี้ของภาครัฐบาล มูลค่าการซื้อครั้งแรก และครั้งถัดไปขั้นต่ำ 1,000 บาท

อ่านรายละเอียดของกองทุนตราสารหนี้ เพิ่มเติมได้ที่ KTILF

สรุป ลงทุนกับตราสารหนี้ เหมาะสมกับนักลงทุนแบบไหน

ตราสารหนี้ก็ถูกแบ่งประเภทย่อยออกไป มีทั้งจุดเด่น และจุดด้อยแตกต่างกัน ตราสารหนี้นี้ ยังเหมาะกับนักลงทุนที่ต้องการรักษามูลค่าของเงิน ไม่ให้สูญเสียตามเงินเฟ้อ รวมถึงการทำกำไรที่มีความเสี่ยงไม่สูงมาก เมื่อเทียบกับหุ้นชนิดอื่น

อ้างอิง

[1] Bond. (2023-2024). วางแผนลงทุนกับตราสารหนี้. Retrieved from oic

[2] BOT. (2024). พันธบัตรออมทรัพย์ของกระทรวงการคลัง 2567. Retrieved from bot

[3] Krungsri. (2017-2024). ลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลดีอย่างไร. Retrieved from krungsri

[4] Krungthai. (January 8, 2024). อัตราเงินเฟ้อ. Retrieved from krungthai