เนโกะ จากตำนานในญี่ปุ่น สู่ไอเทมคู่กับเงินทองทั่วโลก

เนโกะ (Neko) เป็นชื่อเรียกแมวในญี่ปุ่น ซึ่งแมวในญี่ปุ่นก็มีเรื่องเล่าหลายตำนานทั้งภูตผี และตำนานเรื่องเล่าต่างๆ อย่าง มาเนคิเนโกะ ที่กลายเป็นที่รู้จักกันทั่วโลก Soft power ที่หลายกิจการเล็กๆ ต้องมีไว้ ซึ่งในบทความนี้ก็จะมาพูดถึงมาเนคิเนโกะ สัญลักษณ์ที่เชื่อว่าจะกวักโชคลาภเข้ามา จากความเป็นมา เรื่องเล่า และการไปโผล่ในรูปแบบต่างๆ 

จุดเริ่มต้น และตำนานเรื่องเล่าของ เนโกะ

หลายๆ ที่ในโลกโดยเฉพาะจีนก็มักพบเห็นแมวกวักแบบนี้เป็นจำนวนมาก แต่แท้จริงแล้วต้นตำรับ และความเป็นมานั้นมาจากประเทศญี่ปุ่นผ่านเรื่องเล่าที่มีอยู่ 2 เรื่องด้วยกัน จากตำนานที่ไม่แน่ชัด และอาจเป็นการสร้างเพื่ออธิบายความเป็นมาและชีวิตการอยู่ร่วมกันทางสังคมของคนและแมวในอดีต และกลายเป็นอีก Pop Culture ของประเทศญี่ปุ่นจากเรื่องราวของวัดเล็กๆ วัดหนึ่ง

• เรื่องราวจากวัดโกโทคุจิ

เป็นเรื่องราวของ อี นาโอทากะ ซึ่งเป็นซามูไรคนหนึ่ง บ้างก็ว่าเป็นขุนนางด้วย ที่ได้หลบฝนอยู่ที่ใต้ต้นไม้ในเขตวัดแห่งหนึ่ง หลังจากการออกมาล่าเหยี่ยว เมื่อได้เห็นแมวของวัดที่ชื่อทามะกวักมือเรียกเขาให้เข้าไปในวัดโกโทคุจิ เมื่อเข้าไปไม้นานต้นไม่ที่เขาเข้าไปหลบตอนแรก ฟ้าก็ผ่าลงมา เขาซาบซึ้งอย่างมากจึงถวายเงินให้วัดเป็นจำนวนมาก ซึ่งวัดนี้ปัจจุบันก็มีรูปปั้นแมวมากมายเป็นเอกลักษณ์ [1]

• เรื่องราวในเขตอาซากูสะ ปี 1852

เล่ากันว่ามีหญิงชรากับแมวตัวหนึ่งอาศัยอยู่ด้วยกันมานาน แต่ด้วยความยากจนหญิงชราจึงจำใจต้องปล่อยแมวตัวนั้นไป ไม่นานแมวตัวนั้นก็มาเข้าฝัน บอกว่าให้ปั้นแมวตัวนั้นขึ้นมาแล้วจะรวย หญิงชราไม่มีทางเลือกจึงปั้นออกมาขาย แล้วก็ขายดีมากจนมีกินมีใช้ หลังจากนั้นแมวกวักก็แพร่หลายและเป็นที่นิยมมากขึ้นทั่วญี่ปุ่น [2] อาจเพราะตำนานจากวัดโกโทคุจิที่เล่าเป็นมุขปาฐะต่อๆ กันมาด้วย

ความหมายการกวัก และสีต่างๆ ในปัจจุบัน

หากสังเกตดีๆ รูปปั้นแมวกวัก หรือรูปปั้นแมวกวักของญี่ปุ่นนี้ ส่วนมากจะกวักมือข้างขวา แต่จริงๆ แล้วการผลิตแมวกวักนี้ก็ มีทั้งแขนซ้ายและขวา หรือบ้างก็กวักแขนทั้งสองข้าง และก็เริ่มมีการผลิตเป็นสีต่างๆ อีกด้วยโดยแต่ละแบบก็จะมีความหมายที่ซ่อนไว้ด้วย

ความหมายของมือแต่ละข้าง

• กวักแขนข้างขวา รูปแบบแรก (ปกติ) เชื่อว่าจะช่วยดึงดูดเงินทอง กับโชคลาภได้
• แขนข้างซ้าย จะช่วยเรียกแขก หรือลูกค้าเข้ามาทำให้กิจการรุ่งเรือง
• กวักแขนทั้งสองข้าง จึงเป็นการเรียกทั้งโชคลาภ และลูกค้าไปพร้อมๆ กัน

ความหมายของสีแมวกวัก

• แมวสีขาว จะสื่อถึงความบริสุทธิ์ ช่วยเรียกแต่โชค ให้โชคดี
• สีทองหมายถึง โชคลาภด้านการเงินเป็นการเสริมความมั่งคั่งให้ร่ำรวย
• สีน้ำเงิน ช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายออกไป ให้ปลอดภัยจากการเดินทาง มักใช้ในรถ
• สีชมพู ก็จะสื่อเรื่องหัวใจ ช่วยให้สมหวังเรื่องความรักนั่นเอง
• สีดำหมายถึงการช่วยปัดเป่า และปกป้องจากสิ่งชั่วร้าย
• สีแดง ช่วยเสริมเรื่องสุขภาพ ให้แข็งแรงห่างไกลจากโรคภัยไข้เจ็บ
• สีเหลือง สัญลักษณ์แห่งความสัมพันธ์ ช่วยส่งเสริมให้มีมิตรภาพที่ดี กวักเรียกเพื่อนแท้
• และแมวกวักสีเขียว เป็นการช่วยให้คนในบ้านอยู่เย็นเป็นสุข

ที่มา: ความลับของ "มาเนกิเนะโกะ" แมวนำโชคญี่ปุ่น ที่ สายมู ต้องรู้! [3]

3 เนโกะ ที่เป็น Pop culture จนคนรู้จักไปทั่วโลก

นอกจากมาเนคิเนโกะ ที่ใครเห็นก็ต้องรู้จักแล้ว ยังมีอีก 2 แมวที่เชื่อว่าคนทั่วโลกก็ต้องรู้จึงโดยเฉพาะวัย 20 - 50 ปี ซึ่งเป็น 2 แมวจากญี่ปุ่นที่ออกมาไล่เลี่ยกัน ในยุคที่ประเทศนี้โดดเด่นเรื่องวัฒนธรรมเป็นอย่างมาก ซึ่งก็จะมีมาเนคิเนโกะที่ออกมาก่อน กับอีก 2 ตัวดังนี้

• Hello Kitty “วัฒนธรรมป๊อป” ที่แจ้งเกิดจากลายกระเป๋าตังค์ญี่ปุ่น ปัจจุบันสามารถเห็นได้ทุกที่ทั้งลายกระเป๋า อุปกรณ์ทานอาหาร รถ ปากกา ดินสอ และอีกมากมายนับไม่ถ้วน Kitty เป็นตัวการ์ตูนยอดฮิตในยุค 80 โดยคือแมวสีขาว เพศเมีย และติดโบว์สีแดง ปรากฏตัวครั้งแรกเมื่อปี 1975
• Doraemon ตัวละครสุดโด่งดังจากหนังสือการ์ตูน ที่มีของวิเศษน่าทึ่งมากมาย จากนักเขียน Hiroshi Fujimoto “โดราเอมอน” เป็นการผสมคำระหว่างคำว่า “โดราเนโกะ” ที่แปลว่าแมวเร่ร่อน เข้ากับ “เอมอน” จากคำต่อท้ายชื่อผู้ชายในอดีต โดราเอมอนก็ได้เป็นที่รู้จักและชื่นชอบไปทั่วโลก และมีตอนใหม่ให้รับชมอยู่ตลอด

ที่มา: 3 แมวซุป'ตาร์ญี่ปุ่น ที่ทั่วโลกตกหลุมรัก [4]

เกมที่มี เนโกะ หรือมาเนคิเนโกะเป็นต้นแบบ 

ด้วยรูปปั้นแมวที่มีตำนาน ของสะสมที่ให้คุณค่าทางใจแบบ กันพลา และความหมายที่น่าสนใจ เป็นสัญลักษณ์แทนความมั่งคั่งและเงินทองเป็นส่วนใหญ่ พร้อมทั้งได้รับความนิยมไปทั่วโลก จึงมีการนำไปเป็นแรงบันดาลใจในการทำสิ่งประดิษฐ์อื่น รวมไปถึงภาพยนตร์ และเกมอีกด้วย ซึ่งมีหลายเกมที่ใช้ แมวกวักนี้เป็นไอเทมใช้งาน และหลายเกมในวงการเล่นแล้วได้เงินนำไปเป็นสัญลักษณ์โชคลาภให้กับผู้เล่นด้วย ซึ่งก็มีในหลายเกมดังนี้

Lucky Neko เกมจากบริษัท Pocket games soft

Lucky Neko อีกหนึ่งเกมที่มีคอนเซปต์ของเกมมาจาก แมวกวักที่จะสามารถกวักโชคลาภและเงินทองมาให้ผู้เล่นได้ ทุกการปรากฏตัวของแมวกวักในเกมนี้จึงสามารถเพิ่มโอกาสการชนะของผู้เล่นได้ แถมยังมีเนื้อเรื่องของตำนานวัดโกโทคุจิ มาดำเนินเนื้อเรื่องของเกมด้วย โดยไม่เพียงแต่ผู้ผลิตเกมอย่าง PG แมวกวักก็ยังปรากฏในเกมอื่นในประเภทเดียวกันอีกมากเลย

• Miss neko จากค่ายผู้ผลิตและบริการเกม Amiko
• Jade Coin จาก Endorphina
• Sakura neko และ Kawaii neke จาก NAGA Games
• และ Lucky Neko ของ Yggdrasil

 ตัวอย่างการพบเจ้าแมวกวัก เนโกะ ในเกมอื่นๆ

ไอคอนิก ที่นอกจากร้านค้าต่างๆ การเป็นไอเทมสะสมของสายมู และในเกมทำเงินแล้ว แมวกวัก หรือมาเนคิเนโกะ นี้ก็ยังไปปรากฏในเกมหลายๆ เกมในการแทนสัญลักษณ์แห่งความโชคดีในการเล่น และแทนเรื่องเงินทองซะส่วนใหญ่ จากที่พบเห็นก็จะมีดังนี้

• Raft เกมแนวเอาชีวิตรอดกลางทะเลจากความอดอยาก บนแพที่สามารถต่อไปเรื่อยๆ โดยจะมีอุปกรณ์ที่สามารถคราฟได้ทั้งอุปกรณ์ดำรงชีพ อัปเกรดแพ และตกแต่งแพ ซึ่งแมวกวักก็เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ตกแต่ง ที่สามารถคราฟได้ด้วย โดยอาจใช้เป็นเครื่องรางในเกมให้เจอวัตถุดิบดีๆ หรือเอาไว้ตกแต่งสวยงามก็ได้

ดูรายละเอียดเกมเพิ่มเติมได้ที่ STEAM

• Otherworld Legends เกมมือถือจากค่ายจีนในแนว Rougelite ที่ในเกมจะสุ่มอาวุธและไอเทมช่วยต่อสู้ให้เลือกในแบบสุ่ม และพัฒนาตัวเองจนชนะบอสได้ และหนึ่งในไอเทมของเกมก็เป็นแมวกวัก ที่มีเอฟเฟกต์ทำให้ได้รับเงินมากขึ้นจากการสังหารศัตรู พร้อมโอกาสการเจอเหรียญมากขึ้น

สรุป เนโกะ สัญลักษณ์ที่ไม่ได้มีแค่การกวักเรียกโชค

แมวกวัก เนโกะ ที่เป็นไอเทมสำหรับสายมู อันเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง มันจึงเห็นได้จากร้านค้าทั่วๆ ไป หรือในย่านการค้าหลายแหล่งของญี่ปุ่นก็จะมีทั้งแมวกวักตัวน้อยใหญ่อยู่หน้าร้าน พร้อมเป็นแรงบันดาลใจต่างๆ ในการนำสิ่งนี้ไปรวมกับสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ และเกมมากมาย

อ้างอิง

[1] ngthai. (May 14, 2021). ตำนาน แมวกวัก และความเชื่อเรื่องอำนาจศักดิ์สิทธิ์ของแมวในญี่ปุ่น. Retrieved from ngthai

[2] marumura. (September 14, 2022). ทำไมต้องเป็นแมวกวัก. Retrieved from youtube

[3] kabochasushi. (2023). ความลับของ "มาเนกิเนะโกะ" แมวนำโชคญี่ปุ่น ที่ สายมู ต้องรู้!. Retrieved from kabochasushi

[4] ALTV. (February 22, 2023). 3 แมวซุป'ตาร์ญี่ปุ่น ที่ทั่วโลกตกหลุมรัก. Retrieved from altv